Idea
Odyseja Umysłu to przyjazny program edukacyjny realizowany w formie międzynarodowego konkursu, w którym co roku bierze udział kilkadziesiąt tysięcy uczniów i studentów z całego świata. Patronat nad polską edycją sprawuje Minister Edukacji Narodowej.
Jego celem jest rozwój zdolności twórczych, jakie posiada każdy młody człowiek.
Dzieci i młodzież uczą się kreatywnego i krytycznego myślenia, angażując grupy uczestników w proces twórczego rozwiązywania problemów rozbieżnych– czyli takich, które rozwiązać można na wiele sposobów.
Odyseusze uczą się marzyć– odważnie i w oparciu o cele, myśleć– samodzielnie i nieszablonowo, i tworzyć– rozwiązania oryginalne i efektywne zarazem. Zachęcamy ich, by działaliw duchu innowacji– łamiąc schematy i przyzwyczajenia, iw duchu kooperacji – z otwartością na pomysły i opinie innych. Stawiamy przed nimi wyzwania, które wymagają łączenia w praktyce wiedzy i wyobraźni, nauki i sztuki, rąk i umysłów. Jesteśmy przekonani, że w dzisiejszych czasach warto kształcić inicjatorów, nie imitatorów; ryzykantów, nie replikantów; pomysłodawców, nie podwykonawców.
Metoda – co robimy?
Odyseja Umysłu tokonkurs twórczego rozwiązywania problemów. Odyseusze pracują w drużynach, które reprezentują szkoły lub inne placówki edukacyjne i zazwyczaj liczą od 5 do 7 osób. Opiekę nad każdym zespołem sprawujetrener, który integruje grupę oraz organizuje i moderuje jej pracę, ale nie sugeruje ani nie narzuca dzieciakom własnych pomysłów.
Drużyna wybiera jeden z pięciu Problemów Długoterminowych, po czym przez kilka miesięcy samodzielnie projektuje, przygotowuje i udoskonala jego rozwiązanie. Uczestnicy razem analizują zadanie i zastanawiają się, jak można sobie z nim poradzić. Następnie wspólnie decydują jak to, co w ich pomysłach najlepsze, połączyć w 8-minutową prezentację – którą na wiosnę przedstawią sędziom oraz publiczności. Podczas konkursu zespół musi się także zmierzyć z Problemem Spontanicznym – niepowtarzalnym zadaniem-niespodzianką, którego treści nie zna do ostatniej chwili, a rozwiązanie tworzy w zaledwie kilka minut.
Odyseusze współzawodniczą ze sobą wczterech grupach wiekowych. Drużyny, które w poszczególnych kategoriach uzyskają najlepsze wyniki na Eliminacjach Regionalnych, awansują do Finału Ogólnopolskiego. Jego zwycięzcy mogą z kolei reprezentować Polskę na Finałach Światowych w Stanach Zjednoczonych.
Uczestnicy Odysei Umysłu w oparciu o własne działanie i doświadczenia kształtują kompetencje intelektualne, akademickie, społeczne i liderskie– bardzo pożądane w nauce szkolnej, rozwoju zainteresowań i przyszłej pracy zawodowej.
Rozwiązując złożone zadania konkursowe – młodzi ludzie uczą się krytycznie analizować informacje celem identyfikacji faktycznych ograniczeń i sedna problemu. Realizując interdyscyplinarne projekty – muszą zdobywać i łączyć wiedzę z różnych dziedzin, a przede wszystkim stosować ją w praktyce.
Działając w grupie osób o wspólnym celu, a różnych osobowościach – Odyseusze uczą się szacunku i zaufania do ludzi o odmiennych poglądach i temperamentach. Widząc, że drużyna osiąga więcej, kiedy wykorzysta talenty oraz zainteresowania wszystkich uczestników – doceniają pracę zespołową i chętniej współdziałają z innymi.
Pracując bez podpowiedzi i sugestii ze strony dorosłych – dzieciaki czują się odpowiedzialne za swoje decyzje i dumne z własnych osiągnięć. Szukając nowatorskich pomysłów – uczą się eksperymentować i świadomie podejmować ryzyko; przekonują się, że błąd to nie porażka, a źródło wniosków na przyszłość.
Chcąc jak najlepiej wypaść na konkursie – uczestnicy pokonują lenistwo i ćwiczą konsekwencję, przełamują zahamowania i odkrywają swoje możliwości. Współzawodnicząc z innymi – uczą się dbać o szczegóły i nie poddawać przy niepowodzeniach, konstruktywnie kierować emocjami i grać fair.
Korzyści z udziału w programie są uniwersalne, bo Odyseusze rozwijają postawy i umiejętności na całe życie. Od dzieci utalentowanych po młodzież ze środowisk społecznie zagrożonych, od przedszkolaków po studentów: wszyscy stają się bardziej niezależni, przedsiębiorczy, otwarci i pewni siebie. Dlatego w Odysei Umysłu każdy jest Zwycięzcą!
Efekty – po co działamy?
Każde dziecko ma potencjał i może odnosić sukcesy. Zasady są jasne, zadania jedne, a szanse równe. Każdy uczeń może brać udział, odkrywać swe pasje i doskonalić talenty.
- Kreatywność to umiejętność, którą warto rozwijać. Uczestnicy programu trenują wyobraźnię, stawiając czoła problemom pozbawionym „jedynego słusznego rozwiązania”.
- Zespół to większa siła twórcza niż jednostka. Pracując w drużynie, młodzi ludzie łączą różne pomysły, uczą się od siebie, inspirują i motywują nawzajem.
- Współzawodnictwo fair-play stymuluje kreatywność. Udział w konkursie to dla dzieci zrozumiały cel i oparta o naturalne aspiracje zachęta, by mierzyć wyżej i starać się bardziej.
- Doświadczenie to najlepszy nauczyciel. Odyseusze rozwijają wiele ważnych umiejętności jednocześnie, bo uczą się w oparciu o samodzielną pracę i wyciągane z niej wnioski.
- Uczenie się może być przyjemnością! Inspirujące wyzwania, zabawa w grupie rówieśników i „sportowe” emocje na konkursach sprawiają, że młodzież lubi Odyseję Umysłu.
- Proces jest w edukacji ważniejszy od efektu.
Koordynator i trener Odysei Umysłu: mgr Joanna Święcik-Patera
Trenerzy: mgr Monika Sierżant