O szkole
Instrukcja warunkowa pozwala wykonywać pewne instrukcje przy spełnionym bądź nie spełnionym warunku dzięki niej program nie musi zawsze biegnąć tą samą ścieżką, lecz w zależności od zastanej sytuacji może on wybierać właściwą drogę. Bez instrukcji warunkowej komputery byłyby niczym więcej niż kalkulatorami. Dzięki niej mogą rozwiązywać dowolnie skomplikowane problemy. Instrukcja warunkowa posiada w języku C++ następującą składnię:
if(warunek) instrukcja1; else instrukcja2;
warunek - jest wyrażeniem logicznym, które może przyjmować wartość false albo true. W zależności od jego wartości wykonywana jest jedna z instrukcji:
warunek = true - wykonywana jest instrukcja1, a instrukcja2 zostaje pominięta
warunek = false - pominięta zostanie instrukcja1, a wykonana instrukcja2.
Jeśli warunkowo wykonujemy tylko jedną instrukcję, to człon z else można pominąć:
if(warunek) instrukcja;
Teraz instrukcja będzie wykonana, jeśli warunek jest prawdziwy. Jeśli jest on fałszywy, to program pominie instrukcję i przejdzie do dalszej swej części.
Jeśli w ramach instrukcji warunkowej chcemy wykonywać więcej niż jedną instrukcję, to stosujemy tzw. instrukcję złożoną, czyli dowolnie dużą grupę instrukcji ujętych w klamerki:
if(warunek)
{
ciąg instrukcji wykonywanych, gdy warunek jest prawdziwy
}
else
{
ciąg instrukcji wykonywanych, gdy warunek jest fałszywy
}
Zwróć uwagę, że po klamerkach obejmujących grupę instrukcji nie stosujemy już średnika.
warunek może być również wyrażeniem arytmetycznym. W takim przypadku wartość zero jest traktowana jak false, a wartość różna od zera jest traktowana jak true - niekiedy to podejście upraszcza zapis programu.
W warunkach można stosować operatory porównań - wynikiem działania takiego operatora jest true, jeśli relacja jest spełniona i false w przypadku jej niespełnienia. Mamy następujące operatory porównań (a i b to wyrażenia arytmetyczne, niekoniecznie zmienne!):
|
Operator |
Przykład |
|
== |
a == b |
|
!= |
a != b |
|
< |
a < b |
|
<= |
a <= b |
|
> |
a > b |
|
>= |
a >= b |
Należy uważać z operatorem równości ==, gdyż pominięcie jednego znaku = robi z niego instrukcję przypisania:
if(a == 10) b = 0; // zeruje zmienną b tylko wtedy, gdy zmienna a jest równa dziesięć.
if(a = 10) b = 0; // zmienna b będzie zawsze zerowana, dodatkowo zmienna a przyjmie wartość 10
W drugiej wersji zamiast warunku porównania a == 10 mamy zwykłe przypisanie a = 10. Instrukcja przypisania posiada wartość równą przypisywanemu wyrażeniu - w tym przypadku 10. Ponieważ jest to wartość różna od zera, to instrukcja if zinterpretuje ją jako true i wykona przypisanie b = 0. Widzimy zatem, że bez względu na wartość zmiennej a, przypisanie b = 0 będzie wykonywane zawsze. Dodatkowo zawartość zmiennej a zostanie stracona i zastąpiona liczbą 10 - a o to przecież nam nie chodziło.
